Z Żarek do Żarek Letniska

Tym razem odwiedziłem dwie miejscowości połączone żółtym szlakiem prowadzącym przez lasy. Pierwsza to Żarki.

Ze względu na brak przekazów źródłowych początki Żarek nie są znane. Powstanie osady wiąże się prawdopodobnie z ważnym szlakiem handlowym z Małopolski na Śląsk, który istniał od XII wieku, i przebiegał w tym rejonie. Brał on początek w Krakowie i wiódł przez Olkusz – Ogrodzieniec – Kromołów – Włodowice do Żarek, gdzie rozdzielał się na dwie odnogi: pierwszą – ku Warcie, a następnie przez Koziegłowy – Woźniki – Lubliniec – Opole do Wrocławia i drugą przez Przybynów – Olsztyn – Częstochowę – Kłobuck – Krzepice również do Wrocławia. Tam też łączył się z kolejnym szlakiem prowadzącym z Krakowa przez Wieluń – Kalisz do Poznania. Już w pierwszych dniach II wojny światowej Żarki zostały dotkliwie zniszczone przez bombardowania. Administracyjnie weszły w skład Generalnej Guberni, a w mieście utworzono posterunek żandarmerii i getto, w którym zamknięto ludność żydowską Żarek, liczącą około 3200 osób. W 1942 roku rozpoczęto jego likwidację, w ramach której oprawcy rozstrzelali na miejscu około 300 Żydów. Zagładzie uległa niemal cała miejscowa ludność żydowska. Po wojnie rozpoczął się powolny proces odradzania się Żarek. Dnia 9 sierpnia 1949 roku z miejscowości Żarki i Leśniów utworzono miasto Żarki.

Atrakcje Żarek:

Sanktuarium Matki Bożej Patronki Rodzin w Leśniowie – Żarkach.

Kultem otoczona jest figurka Matki Bożej Leśniowskiej z XIV wieku, która ma ponoć najpiękniejszy uśmiech w Polsce. Mają tu miejsce liczne łaski uzdrowień fizycznych i duchowych za sprawą żarliwych modlitw i cudownego źródełka. Nad figurką i interesującym pod względem architektonicznym (XVI/XVIII w.) ośrodkiem religijnym od 300 lat opiekę sprawują paulini. Kościół i nowicjat pauliński otoczone pięknym ogrodem zachęcają do duchowego spotkania z Matką Bożą, skupienia i wypoczynku.

Zabytkowe stodoły.

Na zabytkowy zespół stodół składa się około 40 budynków, które powstawały w drugiej połowie XIX wieku i w początkach XX. Budowano je w skupisku, z dala od zabudowań mieszkalnych ze względu na zwartą zabudowę w centrum. Pierwotnie stodoły były drewniane, kryte słomą. Służyły nie tylko jako spichlerze, zamieniano je w koszary. Kwaterowało w nich wojsko przechodzące przez Żarki w czasie I i II wojny światowej.

Targowisko miejskie.

To największy w północnej części województwa śląskiego supermarket pod chmurką. Żareckie Jarmarki w każdą sobotę targ odwiedza 10 tysięcy klientów. Ale trudno się dziwić skoro lokalne produkty i przedmioty codziennego użytku można wybierać na 500 stoiskach zlokalizowanych na 1,5 hektara powierzchni.

Teraz lasami, wśród ciszy i pięknej jesiennej pogody docieram do Żarek Letniska.

Żarki Letnisko to piękna miejscowość letniskowa położona w lasach sosnowych. Obecnie liczy sobie około 2000 mieszkańców. Historia miejscowości Żarki Letnisko nie jest odległa. Jeszcze na przełomie dziewiętnastego i dwudziestego wieku były tu lasy, ciągnące się pod Poraj, Przybynów, Żarki, Nową Wieś, Lgotę. Jedynymi mieszkańcami tych stron były dwie duże rodziny młynarskie. W latach 30 XX w. Raczyńscy kupili okoliczne lasy przeznaczyli na działki budowlane. Nabywcy działek rekrutowali się przeważnie z emerytów bądź właścicieli zakładów przemysłowych i kupców z pobliskich miast: Częstochowy i Zagłębia. Powstające osiedle letniskowe już wówczas przyciągało tłumy niedzielnych wycieczkowiczów, szukających tu wytchnienia i świeżego powietrza o żywicznym zapachu lasu sosnowego. Wśród nich było wielu amatorów grzybów, których tu nie brakowało. Dla innych atrakcją była kąpiel w pobliskim stawie, który z roku na rok powiększał swą powierzchnie i głębokość. Czystość wody w stawie wówczas nie budziła obaw u kąpiących się przed nabawieniem się jakiejś choroby, bo również strumyk Czarka zasilający staw w wodę był czysty. Lata czterdzieste i pięćdziesiąte były też pomyślne dla budownictwa prywatnego. Tempo rozbudowy Żarek Letniska z każdym rokiem wzrastało. Powstało wiele domów pięknych o charakterze willowym. Domy wyrastały i wyrastają nie tylko na działkach ujętych w planie, ale i również na zalesionych gruntach przyległych do Żarek Letniska. Lata siedemdziesiąte i osiemdziesiąte to kryzys w kraju. Dlatego buduje się mało i brzydko. Dopiero lata dziewięćdziesiąte zmieniają sytuację i zaczyna się budować nowocześnie i pięknie. Lata dziewięćdziesiąte to także doprowadzenie do budynków w Żarkach Letnisku gazu, wody i telefonów.

Koniec spaceru, wracam PKP do Częstochowy.