Odrzykoń - z wizytą na zamku Kamieniec

Pierwsze wzmianki o murowanym zamku w Odrzykoniu pochodzą z 1348r. Do ok. 1396r. zamek był własnością Królewską. W tymże roku dostaje go rycerz Klemens z Moskorzewa, herbu Pilawa, który wsławił się obroną zamku w Wilnie. Buduje on wtedy zamek górny (odrzykoński) i przedzamcze wschodnie zamienione później na zamek średni. Moskorzewscy przyjmują nazwisko Kamienieccy, jako że zamek zbudowany jest na górze zwanej Kamieniec. Zamek niższy (korczyński) to efekt rozbudowy w kierunku wschodnim z 1448r. W tym samym czasie kończono budowę prostokątnej baszty i fosy okalającej całe zamczysko. Pomieszczenia w wieży przeznaczono na zbrojownię i więzienie. Powstały dziedziniec nazywany przedzamczem korczyńskim, oddzielony był od zamku wysokiego murem granicznym ( w związku z podziałem majątku). Wspólną dla obu części była kaplica i studnia. Pod koniec XVw. właścicielem zamku zostaje Mikołaj Kamieniecki- pierwszy hetman wielki koronny w historii Polski. W 1530r. część zamku (zamek korczyński) odsprzedaje Kamieniecki Sewerynowi Bonerowi- bankierowi Królowej Bony Sforzy. Córkę Bonera poślubia syn wojewody lubelskiego Firleja i stąd Firlejowie stają się właścicielami tej części zamku. Zamek wysoki od roku 1599 do 1601 należy do Stadnickich, a w 1601r. nabywają go Skotniccy. Skotniccy przebudowują dach na zamku wysokim i wody deszczowe odprowadzają Firlejom na dziedziniec, powoduje to wieloletni konflikt, który kończy się małżeństwem zwaśnionych stron. Firlejowie przejęli w ten sposób drugą połowę zamku. Przeprowadzili jego przebudowę i modernizację, jednak zamek podczas potopu szwedzkiego został bardzo zniszczony. Częściowo został odbudowany, ale tylko wewnątrz. Po 1730r. rezydencję odziedziczyła rodzina Scypionów, a następnymi właścicielami byli Braniccy herbu Gryf i Jabłonowscy. Pod koniec XVIIIw. wichura zerwała dach z zamku wysokiego, ówczesny właściciel Józef Jabłonowski wyprowadził się z zamku do dworu w Krościenku Wyżnem. Za jego zgodą w latach 1807-1809 przystąpiono do rozbiórki muru, otaczającego dziedziniec wschodni. 8 lipca 1828r. Aleksander Fredro wziął ślub z Zofią z Jabłonowskich i w ten sposób stał się właścicielem zamczyska, będącego wówczas w ruinie. Badając archiwum zamkowe trafia na dokumenty sądowe Firlejów i Skotnickich. Waśń ta staje się genezą dla najlepszej komedii Fredry "Zemsty". Córka Aleksandra Fredry wychodzi za mąż za hrabiego Szeptyckiego, a siostra Aleksandra Cecylia poślubia hrabiego Jabłonowskiego, natomiast Starowieyski ich córkę Zofię i w ten to sposób zamek wysoki przypada Starowieyskim, a średni Szeptyckim. W 1863r. właściciel zamku górnego- Stanisław Starowieyski wydał w zamku ostatnie przyjęcie. W 1894r. odsłonięto na górnym zamku pomnik Tadeusza Kościuszki, ufundowany przez społeczność Odrzykonia w setną rocznicę Insurekcji Kościuszkowskiej. Zamek odwiedzili królowie: Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło, Jan Kazimierz i król węgierski Zapolya. Od roku 1998 zamek jest własnością skarbu państwa. Przez najbliższe 20 lat zarządza nim rodzina Kołderów. Oni też są właścicielami Muzeum Zamkowego. W ruinach zamkowych odbywają się msze św. W 2000r. jednostka Wojska Polskiego w Rzeszowie przyjęła imię Wielkiego Hetmana Koronnego Mikołaja Kamienieckiego. Na uroczystość wręczenia sztandaru przyjechało 12 potomków właścicieli zamku-Kamienieckich. Wejście na teren dawnego zamczyska, znajduje się w lepiej zachowanej części wschodniej. Widoczne są pozostałości budynków mieszkalnych i kaplicy. W tej części zamku mieści się właśnie Muzeum Zamkowe, które powstało w 1995r. Początkowo eksponowane były pamiątki z regionu oraz etnografia. Obecnie militaria i przedmioty związane z kolejnymi właścicielami zamku. Do najciekawszych należą: portrety Aleksandra Fredry, Anny Szeptyckiej, XIVw. herb z drzwi zamkowych, miecz z przełomu XIV i XVw. Niektóre z militariów pochodzą z dawnego arsenału zamkowego.