Dolny Śląsk - Zamek Grodno i Podziemne Miasto Osówka
Z ostatniej wyprawy na cudny Dolny Śląsk mamy tyle materiału, że będziemy Ci go dawkować. Dzisiaj chcę Ci opowiedzieć o dwóch niezwykłych miejscach, pełnych tajemnic, a nawet mroku. Zrobiły na nas ogromne wrażenie!
Zamek Grodno
Pierwsze z nich to Zamek Grodno w Zagórzu Śląskim. To jeden z piękniejszych zamków na Dolnym Śląsku, cudownie położony w Zagórzu Śląskim, na cennej Górze Choina objętej rezerwatem. Otoczony jest lasami i szczytami górskimi w oddali. A niedaleko rozlewa się malownicze Jezioro Bystrzyckie z multimedialną kładką i zagospodarowaną plażą.
Do zamku trzeba podejść pieszo około 15 minut z bezpłatnego parkingu. Przez piękny, renesansowy budynek bramny z efektowną dekoracją wykonaną w technice sgraffito, przechodzi się na dziedziniec, gdzie można zjeść i gdzie nieraz odbywają się imprezy z udziałem miejscowego bractwa rycerskiego.
Zwiedzanie zamku
Dalej trzeba wykupić bilet, aby podziwiać wnętrza tej gotyckiej warowni. Jego początki sięgają schyłku XIII wieku, kiedy piastowski książę Bolko I Surowy wystawił w okolicy sieć rycerskich zamków obronnych. Ten w Zagórzu zachował się w całkiem niezłym stanie. Zwiedzić go można z przewodnikiem, w tygodniu, bo w weekendy zwiedza się samodzielnie (można wypożyczyć za 4 zł audioprzewodnik).
Mroczne podziemia opowiadają o torturach, jakie kiedyś stosowano, a po opowieści o nich dowiadujesz się, że i Ty nie byłeś tu całkiem bezpieczny 😉 Nad głową bowiem wiszą nam w ciemności jadowite pająki sieciarze jaskiniowe ze swymi kokonami, w których rośnie kolejne ich pokolenie. Znamy je z jurajskich jaskiń. Spokojnie, nie są groźne dla życia, a nawet zdrowia. Ukąszenie jest jednak dość bolesne, porównywane do tego od szerszenia. Oczywiście pająki są zainteresowane kokonami, a nie turystami 🙂
W podziemiach zobaczysz też szkielet księżniczki Małgorzaty. Ta według legendy nie była posłuszna swemu ojcu i zamiast wyjść za starego kandydata na męża, zrzuciła go ze skały. Ojciec wszystko widział z zamkowej wieży i wrzucił Małgorzatę do lochu, gdzie umarła z głodu. Dzieci lubią tę opowieść, tak jak wspinanie się na ową wieżę. Widok stąd jest piękny 🙂 Amelce wcześniej opowiedziałam pokrótce o Małgorzacie i po wejściu do zamku, nie zważając na opowieści przewodnika, woła: Mama, znalazłam te kości, znalazłam kości !!! (ona wszystko tak musi z 10 razy powtórzyć, tym razem też tak było).
W salach u góry dowiadujemy się, że do niektórych znaczących części zamku wstęp mieli tylko mężczyźni. Za to wielkie przywileje miał pies właściciela. Dziwne to, ale pies nie był byle jaki, uratował niegdyś życie syna właściciela tego zamku. Opowiada o tym jeden z obrazów i jest to prawda, nie żadna legenda.
Co tam obrazy, piękna Sala Rycerska, Sale Książęce, Amelce najbardziej podobała się sala multimedialna z filmem przyrodniczym oglądanym na leżąco, na workach sako. Po całej wyprawie na Dolny Śląsk zapytana przez nas co jej się najbardziej podobało wymieniła właśnie na pierwszym miejscu ten film w zamku 🙂
Podziemne Miasto Osówka
Drugie miejsce to Kompleks Osówka, leżący koło Głuszycy. To niesamowite miejsce, które odwiedzić warto, a nawet trzeba. Jeden z elementów Projektu Riese czyli Olbrzym w Górach Sowich, który Niemcy tworzyli od 1943 roku. Wtedy to, w czasie wojny, z powodu licznych nalotów aliantów, hitlerowcy przenosili liczne fabryki pod ziemię, a także budowali schrony. W Górach Sowich powstało 6 takich kompleksów o łącznej długości korytarzy około 8 km, a siódmy drążono pod zamkiem Książ. Dziś pozostałości tej działalności można zwiedzać.
Restauracja i zwiedzanie Osówki
W Osówce czeka bezpłatny parking i restauracja, w której skosztowaliśmy smacznego schabowego, ale i pysznych pierogów ukraińskich. Naszym głównym celem jednak było poznanie Podziemnego Miasta, po którym oprowadzał nas Pan Zdzisław. Kompleks Osówka to całkiem potężny twór (z parkingu trzeba podejść pieszo kilkaset metrów). Zwiedza się go z przewodnikiem, w kaskach. Co prawda przy świetle elektrycznym, jednak mimo to miejsce jest bardzo mroczne, tajemnicze i niezwykle przejmujące.
Pamiętaj, że panuje tu temperatura około 8 stopni Celsjusza i łatwo się wychłodzić. Warto wziąć bluzę i pełne buty, bo pod nogami bywa mokro. Obiekt nie jest dostępny dla wózków, ale też główna trasa - historyczna, jest przeznaczona dla osób od 5 roku życia. Jej zwiedzanie trwa około 1 godziny. Pieszo przechodzi się przez system betonowych korytarzy, umocnień i hal, a towarzyszą temu multimedialne wystawy. Cała trasa liczy około 1800 metrów. Wędrując tu poznasz sposoby drążenia tuneli, etapy budowy, historie i tragedie towarzyszące realizacji nazistowskiego projektu Riese.
Dodatkowo powstała też Trasa Ekstremalna z przepływem łodzią, w ciemności, jedynie przy świetle latarek. Tutaj już trzeba mieć ukończone 8 lat, choć my przez chwilę zaznaliśmy tej przyjemności 🙂 Klimat tego miejsca jest niesamowity! A na powierzchni dostępna jest też część naziemna kompleksu.
Niektórzy turyści szukają tu sklepów... Nie moi Drodzy, nie ma tu sklepów ani miejskiej rozrywki. Dlaczego? Bo to miasto nigdy nie zostało ukończone. Na szczęście! Co prawda nie do końca wiadomo, w jakim celu powstawało, bo cały Projekt Riese otoczony był wielką tajemnicą. Mówi się o podziemnych fabrykach rakiet V1 i V2 czy laboratoriach chemicznych. Na pewno jednak miał na celu przedłużenie wojny. Na pewno miał przyczynić się do wzrostu potęgi hitlerowskich Niemiec.
I choć jako sam projekt inżynieryjny był niezwykle śmiały i dobrze zaplanowany, to jego realizacja była niehumanitarna, a to i tak za słabe słowo. Nieludzka! Bo przecież kompleks Osówki, jak i inne elementy Projektu Riese, czyli m.in. Sztolnie Walimskie (Kompleks Rzeczka), Kompleks Włodarz czy podziemia pod Zamkiem Książ budowane były głównie przez Żydów. Również Polaków i innych Europejczyków. Byli to więźniowie traktowani nieludzko, pracujący w tragicznych warunkach. Umierali tu z głodu, chłodu, chorób. Bici i dręczeni emocjonalnie. A Ci, którzy przeżyli i tak mieli zostać zabici, by prawda nigdy nie wyszła na jaw. Więc zamiast szukać uciech miasta, przyjdź tutaj po kawał historii. Po lekcję, by ten akt braku człowieczeństwa nigdy się nie powtórzył.
Informacje praktyczne
Zamek Grodno
Wzgórze Zamkowe, Zagórze Śląskie
Zielony Szlak Zamków Piastowskich
tel. 74/ 845-33-60, 723-973-354
V-IX pn-pt 9.00-18.00, sb-nd i święta 9.00-19.00
X-IV pn-pt 9.00-17.00, sb-nd i święta 9.00-18.00
Bilety: normalny 26 zł, ulgowy 21 zł
Audioprzewodnik w języku polskim, angielskim, czeskim i niemieckim - 4 zł za wypożyczenie
Zniżka 2 zł na bilecie z Kartą Dużej Rodziny
Parking: bezpłatny w lesie u stóp wzgórza, stąd jest około 15 minut pieszo do zamku
Aktualne ceny biletów i godziny zwiedzania znajdziesz na stronie: https://zamekgrodno.pl/
Zamek niedostępny dla psów. Z psem można wejść tylko na dziedziniec niebiletowany.
Podziemne miasto Osówka
ul. Świerkowa 29d, Sierpnica, Głuszyca
tel. 74/ 845-62-20
Trasa Historyczna czynna:
pn, śr i pt-nd 10.00-17.00
wt, czw 10.00-15.30
Trasa ekstremalna wymaga rezerwacji
Bilety:
Trasa historyczna: normalny 30 zł, ulgowy 24 zł
Trasa ekstremalna: 35 zł
Aktualne godziny otwarcia i ceny biletów znajdziesz na stronie: https://www.osowka.pl/
Kompleks Osówka mieści się niewiele ponad 1 kilometr na północny-wschód od miejscowości Sierpnica.