Sandomierz na weekend
Sandomierz - Światowa Stolica Krzemienia Pasiastego
Prawie każdy Polak zna Sandomierz, rozsławiony w ostatnich latach serialem Ojciec Mateusz. Ale czy wiesz, że to jedno z najstarszych i najpiękniejszych miast w Polsce? Oferujące sporo ciekawostek zarówno w obrębie Starego Miasta, jak i w okolicy, na tyle atrakcyjnych, by przybyć tu nie tylko na weekend, ale i na dłużej. "Sedes regni principales" czyli główna siedziba królestwa - tak określany był Sandomierz przez kronikarza Galla Anonima w XI wieku, obok Krakowa i Wrocławia. Więcej o historii Sandomierza nie będą się tutaj rozpisywać, znajdziesz ją u nas w portalu klikając w podlinkowane słowo Sandomierz powyżej. Mam natomiast szczere chęci pokazać Ci to miasto z jak najlepszej strony i skłonić Cię do wizyty w tym miejscu. Chyba nie będzie to trudne, bo piękny Sandomierz o niezaprzeczalnym uroku i atmosferze daje się lubić i zachwyca już na pierwszy rzut oka, a przy dłuższym zwiedzaniu wrażenia są tylko lepsze 😉 A wyjaśnienie o co chodzi z tym krzemieniem znajdziesz poniżej, zapraszam 🙂
Zabytki Sandomierza
Miasto o tak długich dziejach może oczywiście poszczycić się wspaniałymi zabytkami, nawet gotyckimi. Nie zniszczyła ich zbytnio II wojna światowa i prezentują się dziś okazale. Dość wymienić tutaj Ratusz - jeden z piękniejszych w Polsce, stojący na Rynku, korzeniami sięgający XIV wieku, a w XVI stuleciu rozbudowany i wzbogacony o unikatową attykę, słynną Bramę Opatowską - jedyną zachowaną tu do dziś średniowieczną bramę miejską, gotycką katedrę przy ulicy Katedralnej o olśniewającym wnętrzu czy pobliski Dom Długosza - najlepiej uchowany dom gotycki w mieście, mieszczący dziś Muzeum Diecezjalne z bogatą kolekcją rzeźby gotyckiej, malarstwa, ceramiki czy zabytków archeologicznych. Na szczególną uwagę zasługują tutaj rękawiczki Królowej Jadwigi, tak cienkie, że zwinięte mieszczą się w łupince orzecha. Koniecznie trzeba też zajrzeć do dawnych piwnic mieszczan, które dziś dostępne są w formie Podziemnej Trasy Turystycznej (wejście z boku kamienicy Oleśnickich). Najstarszym zabytkiem w mieście jest klasztor dominikański z kościołem Św. Jakuba. Trzeba też wspomnieć o zamku (ul. Zamkowa), który w XIV wieku zbudował tu Kazimierz Wielki. Cztery skrzydła budowli nie zachowały się, dziś w jedynym skrzydle zachodnim odwiedzić można Muzeum Okręgowe ze słynnymi szachami z rogu jelenia czy jedyną na świecie muzealną kolekcją biżuterii z krzemieniem pasiastym.
Krzemień pasiasty - Kamień Optymizmu
A jak to się stało, że Sandomierz został stolicą krzemienia? W 1972 roku Cezary Łutowicz wykorzystał po raz pierwszy na świecie krzemień pasiasty w biżuterii. Dużo wcześniej, około 4 tys. lat temu, ten kamień wykorzystywany był w Górach Świętokrzyskich, ale nigdy w biżuterii, zresztą do dzisiaj krzemień pasiasty z Ostrowca Świętokrzyskiego nie najlepiej nadaje się do stosowania w biżuterii, bo odznacza się szerokimi pasami, zaś ten sandomierski z cienkimi paseczkami idealnie pasuje do małych, biżuteryjnych ozdób. Warto odwiedzić pracownię Pana Łutowicza przy ulicy Zamkowej i dowiedzieć się więcej na temat tego wyjątkowego kamienia oraz zobaczyć go na własne oczy. Pan Cezary chętnie opowiada o swej pasji. Na miejscu lub w galerii na Rynku można kupić autorską biżuterię z krzemieniem pasiastym, któremu Łutowicz jest wierny do dziś. Jeśli poszukujesz tańszej pamiątki z krzemieniem, proponuję Mały Rynek w Sandomierzu. Przed pracownią zobaczyć też można nietypowy pomnik - pierścień z wielkim oczkiem wykonanym z krzemienia.
Atrakcje w Sandomierzu
Atrakcji w Sandomierzu również nie brakuje. Jedną z bardziej popularnych jest przejażdżka meleksem w stylu retro, które stacjonują na ciekawym, mocno pochyłym Rynku. Bardzo nam się spodobała ta atrakcja, bo łatwo i przyjemnie pozwala zobaczyć najciekawsze miejsca Sandomierza, a przy tym posłuchać ciekawych opowieści młodej Natalii kierującej pojazdem. Ciekawą przygodą jest też na pewno rejs po Wiśle Sandomierką - dawną flisacką łodzią drewnianą. Sandomierka, jak i inne łodzie cumuje w przystani przy bulwarze nad Wisłą. Rejs pozwala zobaczyć Sandomierz z innej perspektywy i podziwiać Góry Pieprzowe. O, Góry Pieprzowe to kolejna wspaniała atrakcja w Sandomierzu, liczą 500 milionów lat, dlatego czas zdążył je na tyle zniszczyć, by nie były zbyt wysokie, za to dają piękne widoki na Sandomierz i porastają kwitnącą akurat dziką różą. Na ich szczycie pięknie ulokowała się Winnica Nadwiślańska. Można tu dojść ze Starego Miasta ulicą Błonie, a dalej czerwonym szlakiem. My w Góry Pieprzowe zajechaliśmy samochodami terenowymi z Sandomierską Grupą Terenową (tel. 667-339-628). Ci to nie potrzebują dróg, żaden teren im niestraszny, a dla nas to była mega przygoda, frajda i adrenalina. Świetnie bawiliśmy się też w Zbrojowni przy ulicy Bartolona koło Rynku, gdzie jak dzieci przebieraliśmy się w rycerzy i damy dworu. Obojczyki od ciężkiej, metalowej zbroi czuję do dziś 🙂 No i nie wspomnieć nie można o sandomierskich wąwozach. Bo jakie inne miasto ma lessowe wąwozy w samym centrum? Mały Rzym, jak nazywany jest Sandomierz ulokowany na wzgórzach, poprzecinany jest między nimi pięknymi wąwozami, często z korzeniami wystającymi ponad lessowe zbocza. Najpiękniejszy jest Wąwóz Królowej Jadwigi, ale inne też warto przejść, np. Wąwóz Staromiejski koło kościoła Św. Jakuba.
Polecam Ci również nasz film z Sandomierza:
Trasę spacerową po Starym Mieście Sandomierza zobaczysz tutaj:
Sprawdzone restauracje, noclegi i produkty lokalne w Sandomierzu
Sandomierz może nie jest bardzo duży, ale otwarty na turystów i bardzo chętnie przez nich odwiedzany, toteż restauracji i noclegów znajdziesz tu bardzo dużo. Na pewno warta polecenia jest Willa Pod Bramą, gdzie bardzo dobrze zjesz, a przy okazji możesz skorzystać z pokojów gościnnych na piętrze. Restauracja ta mieści się przy Bramie Opatowskiej, stąd jej nazwa. Na Rynku zaprasza historyczna Restauracja Pod Ciżemką, która dodatkowo oferuje pokoje hotelowe. Skosztujesz tu lokalnych specjałów jak bulwa sandomierska czy pyszna, rozgrzewająca herbata sandomierska z dodatkiem alkoholu. Idealne na upał będzie piwo Pils Świętokrzyski. Obok "ciżemki" na kawę i ciacho warto wstąpić do kawiarni Iluzjon. Młodzież dobrze poczuje się w Lapidarium pod Ratuszem. Blisko centrum Sandomierza mieści się Dom Turysty, gdzie niedrogo spędzisz noc i zjesz domowe śniadanie.
O okolicy Sandomierza opowiem Wam w kolejnej relacji, o pięknych i cennych zabytkach oraz sandomierskich szlakach - Szlaku Winiarskim i Szlaku Jabłkowym, które skupiają wiele ciekawych obiektów, w których zarówno można przenocować, jak i skosztować dobrej kuchni czy lokalnych specjałów. Te obiekty to również bardzo ciekawi ludzie, decydujący o kulturze i tradycjach tego miejsca! Całą Sandomierszczyznę zwiedzaliśmy z grupą przemiłych dziennikarzy, we współpracy z sandomierskie.travel